Column 1
Broadcast Magazine website
19 juni 2013
Loopje
Originele televisievormgeving verlangt dat je nadenkt over de
emotionele content en de visuele omzetting daarvan. Inhoud
bestaat uit emoties en kennisoverdracht. Niks nieuws dus.
Variaties op hetzelfde. Het enige dat verandert is de
vormgeving. De emoties bij ‘Nieuwe Oogst’, (talentenjacht uit
de jaren zestig) zijn niet anders dan die bij X Factor. De enige
variabele is de vormgeving. Veel gelijksoortige programma’s
zijn wat dat betreft elkaars blauwdruk.
Zo zijn de ‘huisje- boompje- beestje-programma’s dol op
‘het loopje’. De presentator loopt het shot in en na het
oplepelen van een tekst er weer uit. Of, (variant) gaat ergens
naar binnen of, (hoe comfortabel) loopt tegen een
gesprekspartner aan.
Ook actualiteitenrubrieken zijn verzot op het loopje. De
politicus paradeert zinloos over het Binnenhof, de
wetenschapper loopt de trap op naar niemandsland, de
advocaat grijpt een makkelijk bereikbaar wetboek. Anderen
lopen naar een bureau, een wand met ordners, bladeren
nutteloos in een boek, of staren met papegaaien-ogen naar
een computerscherm.
Het slaat nergens op, maar bij gebrek aan ideeën zie je die
aanpak dagelijks terug. Het is de stoplap, om een gesproken
tekstje in onder te kunnen brengen.
Bij het NOS-Journaal heeft men over het loopje nagedacht en
bevonden dat het de inhoud ‘newsier’ maakt, urgenter en
dichter bij de kijker brengt.
Hùh!? (Zou CNN dit al weten?)
Dus nieuws is niet gewoon nieuws maar wordt meer nieuws
door het relaxt en ter loops te vertellen(!?) Bovendien maakt ’t,
in de NOS-Journaal-filosofie de nieuwslezers meer tot verteller
en anchor!
Nou is een anker dat van links naar rechts wandelt niet het
droomgewicht om je bootje aan vast te koppelen en als ik een
verteller wil, dan vraag ik Huub Stapel wel.
Bij mij heeft die vormgeving niks verdiept, maar eerder afgeleid
van de berichtgeving. Ik merk dat de loopjes van Rob Trip (een
man waarvan ik blind alles aannam wat hij zei) mij nu
verleiden tot andere gedachten. In een totaalshot, staat de
camera hoger dan ooghoogte. Zijn hoofd lijkt daardoor groter
(groothoek) en zijn dunne, naar O neigende benen nog dunner.
Bovendien zie ik door de gekozen uitsnede meer vloer dan
nieuws. De choreografie van de uitzending, dwingt het Anker
om onderweg een aantal stations aan te doen.
Leidt enorm af.
Bij de dames, draaide ’t voor de breuk met het verleden,
hoofdzakelijk om ’t truitje en het kapsel, daar is nu het
(on)nodige bijgekomen.
Nieuws wordt niet ‘newsier’ door een loopje, maar door een
consequent gehanteerde journalistieke meetlat en de omzetting
van die keuze in een verhelderende vormgevings-dramaturgie.
Bob Rooyens
Column2
Broadcast Magazine website
20 juni 2013
Opleiding
Na ‘het loopje’ van gisteren, vandaag een stapje terug naar
opleiding. Waar komt zoveel matigheid, na-aap en onkunde
vandaan?
Omroepen werden oorspronkelijk geleid door programma-
makers als Ger Lugtenburg en Gijs Stappershoef. Mannen die
televisiezweet herkenden en programma’s op inhoud en vorm,
met gezag konden bespreken. Dat was vormend en
inspirerend.
Tegenwoordig wordt televisie geleid door managers en
marketeers. Waar programma de boodschap was is het nu
een product. Minder aandacht voor authenticiteit, meer voor
marktaandelen, kijkcijfers en steeds lagere productiekosten.
’t Zal mede een gevolg zijn van inflatoir regiewerk, maar ik
vrees niet de enige oorzaak.
Ik ging eens neuzen bij de opleiding. ‘k Stak m’n vinger in de
lucht en de wind kwam uit de richting van de Media Academie.
De Media Academie biedt een menukaart.
Aan de hand van modules (waar ik als follow-up van een
basisopleiding, helemaal voor ben) kan je naar eigen inzicht en
ambitie een opleiding samenstellen.
Maar er is geen basis!
Er zijn alleen maar modules die voor iedereen die de knip
trekt, zonder vooropleiding openstaan.
In 14 dagen ben je cameraman en kan je (volgens de M.A.)
professioneel(!) reportages en documentaires maken.
Het kan nog gekker, sneller en goedkoper.
Wie programmatisch inzicht heeft (?) kan na 3 dagen (zonder
specifieke voorkennis ) de markt op als DV-cameraman.
De brochure zegt, dat de cameraman/cursist, zo min mogelijk
afgeleid door technische kennis (logisch want daar voorziet de
opleiding niet in) zich kan concentreren op de journalistieke
inhoud en vormgeving. ( journalistiek inzicht en vormgeving, is
voor de M.A. kennelijk net zo vanzelfsprekend als ademhalen .)
De M.A. maakt ‘t bij de regieopleiding minstens net zo bont.
De cursus ‘Itemregie on Camera’ duurt 6 dagen. Daarna ben
je, (volgens de brochure), in staat om zelfstandig een item te
produceren, het in samenwerking met een cameraman op te
nemen en ‘t grotendeels zelfstandig af te monteren.
Meercamera-regie duurt 17 dagen, maar dan kan je ongeveer
alles, inclusief ’t knippen met je vingers.
Tja...!
’t Interesseert kennelijk niemand meer wie er cut roept en
waarom.
Belangrijker is aaibaarheid, je bereidheid tot het overdragen
van je rechten, dienstbaarheid en byzantinisme.
Dan verbaast ook het geklungel niet bij een prestigieus
programma als Buitenhof, waar men er na 16 jaar nog
steeds niet in slaagt, om personen aan tafel buiten beeld
te wisselen.
Bob Rooyens
Column 3
Broadcast Magazine website
21 juni 2013
Loose ends
A
Avro – A van Algemeen vervangen door Ambitie.
Omroep zonder gezichten. Teveel wisselende contacten.
Kro heeft Arie in de kast, Fons en Sven in ‘t Brandpunt, Derk
en Yvon op zoek. De Tros heeft André en Volendam. De Ncrv
een koddige rechter en Caroline Tensen. De Vara heeft veel
gezichten. De EO, Knevel, v.d. Brink en God en Max heeft
Jan Slagter, Jan Slagter en Jan Slagter.
Aanbevolen: Four arguments for the elimination of television –
auteur: Jerry Mander.
Amusing ourselves to Death – Neil Postman. Brainframes –
Derrick de Kerckhove. Nietzsche en Kant lezen de Krant –
Rob Wijnberg – en de niets en niemand ontziende biografie
van R. Heertje: Mark Rutte is lesbisch.
Adèle Moordwijf. Na uitzending van Hoofdstuk I (1964),
waarin Adèle schitterde als protagonist, bezochten Jef de
Groot (producer) en ik de diva om Hoofdstuk II te
bespreken.
Heerlijk liggen rollen, staan, vliegen en stuiteren in die
geweldige lach van haar, totdat Jef iets zei, dat bij Adèle een
genadeloze woede veroorzaakte.
‘Steek jij die show maar in je reet!!!!’, schreeuwde ze naar hem.
Een paar jaar later gebeurde dat bijna letterlijk in Keulen waar
Dusty Springfield (ook een dame met pit) een forse
Produktionsleiter probeerde om te bouwen tot Wiener
Sängerknabe. Maar daarover bij gelegenheid meer.
Hoofdstuk II , was met Loesje Hamel en in III tot en met VI
werd het idee de protagonist.
B
Bnn – Kutje, pik, andijvie-taal.
Storm in een glas water. Dezelfde gezichten, dezelfde noodrem.
Establishment is de Lorelei aan
de horizon.
Bezuinigen – Met minder geld, in kortere tijd, met minder
mensen, meer produceren. (zie ook K – kwaliteit)
Bekritiseren – Kritiek is ontwikkeling. Tevreden mensen
willen geen verandering.
C Cut – Er zijn er in dit vak, die denken dat het correct
uitspreken van het woord cut voldoende is om jezelf
regisseur te noemen.
Misvatting!
Een regisseur is iemand die talent paart aan inzicht in zowel
programma als gereedschap. Hij/zij heeft een opvatting,
staat daarvoor met overtuiging en kan die overbrengen op
anderen. Voor mezelf heb ik programma-maken vastgelegd in
de:
4c-Formula .
De eerste C is het concept. (het wat!)
De tweede C is de content. (invulling van ‘het wat’)
De derde C geldt construction. (het hoe?)
De vierde C conceive (carry out.)
D
Draaien – Was vorige week, op een zonnige dag aan ’t draaien
op een fraaie waterplas. Verbrande kop, hooikoorts, tranende
ogen, natte neus, zonnesteek, à bout de souffle. Verder geen
probleem.
De - week is voorbij hier houdt het op.....
Bob Rooyens